Acne behandelgids: een effectiviteitsanalyse

Op het internet vind je talloze producten die claimen acne te behandelen, maar hoe goed werken deze producten nou werkelijk? Om daar antwoord op te kunnen geven hebben we meer dan 60 wetenschappelijke studies verzameld en gelezen, en data uit geëxtraheerd. Van tretinoine en retinol tot aan niacinamide en zwavel. Allemaal komen ze aan bod. Ons doel:

Een antwoord geven op de vraag “welke acne behandelingen werken en welke doen dat niet?”. Een antwoord dat eerlijk en waarheidsgetrouw is en zonder commerciele nonsense. We zijn hier niet om je een product aan te smeren, maar om je te informeren over de effectiviteit van verschillende acne behandelingen zodat jij zelf in staat bent een bewuste keuze te maken.

Retinoiden

Retinoïden zijn een klasse chemische stoffen die verwant zijn aan Vitamine A, gebruikt voor de behandeling van acne en psoriasis. Voorbeelden van retinoiden zijn retinol, tretinoine, isotretinoine, adapalene en bexarotene.

Tretinoin

Tretinoine, ook bekend als all-trans retinoïnezuur, is een geneesmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling van acne. Het heeft een bewezen track record en daardoor beschouwd als the golden standard binnen de dermatologie.

Tretinoine vermindert acne leasies met 72% en niet-inflammatoire laesies tot 92,65% na 4 weken. Een andere studie vond een vermindering van 52% and 46% na 12 weken.

Beoordeling: effectief
Grade: A

Isotretinoine

Isotretinoïne (retinoïnezuur) is het enige middel dat effectief is tegen alle vier de oorzaken van acne. Het vermindert acne met 80% en talgafscheiding met 90% binnen 6 weken. Daarmee is isotretinoine, vergeleken met de andere behandelingen, het meest effectief tegen acne.

Isotretinoine is een last resort middel. Dat wil zeggen dat het alleen gebruikt wordt in gevallen waarbij reguliere behandelingen zoals tretinoine of adapalene geen uitkomst bieden. Europese richtlijnen raden het gebruik aan in een dosis van 0,3 - 0,5 mg/kg/dag.

Beoordeling: effectief
Grade: A

Retinol

Retinol is een type retinoide dat vaak gevonden wordt in over-the-counter producten. Ondanks dat het chemisch verwant is aan tretinoine, is tretinoine 20 tot 100 keer krachtiger dan retinol.

Wat betreft de effectiviteit in acne: we vonden slechts één onderzoek die een poging heeft gewaagd dit te onderzoeken. In dit dubbel-blind onderzoek verminderde 0,2% retinol het aantal acne laesies met 21% na 4 weken en 49,5% na 8 weken.

De studie hierboven vond weliswaar een positief resultaat, maar levert geen overtuigend bewijs voor de effectiviteit van retinol als behandeling voor acne. Meer onderzoek is daarvoor nodig.

Beoordeling: ineffectief
Grade: E

waarschuwing: men doet soms alsof retinol en tretinoine hetzelfde zijn. Hierdoor worden de effecten van tretinoine ten onrechte toegeschreven aan retinol. Let hier op! De stoffen zijn niet aan elkaar gelijk. Tretinoine is 20-100 sterker.

Acids

Salicylic Acid

Salicylzuur als geneesmiddel wordt vaak gebruikt om de buitenste laag van de huid te verwijderen. De stof is vergelijkbaar met andere zuren zoals glycolic acid en azelaic acid.

Als chemical peel in een concentratie van 30% verminderde salicylzuur het aantal comedonen met 53%, papules met 71% en pustules met 70%. In 90% van patienten was verbetering zichtbaar in acne. In een andere studie was dit 84,6%.

Alhoewel de studies beperkt zijn, lijkt salicylzuur effectief in een concentratie van 30%.

Beoordeling: effectief
Grade: C

Glycolic acid

Glycolzuur is een zuur gemaakt van suikerriet. Het wordt net als Salicylzuur gebruikt om de buitenste huidlaag te verwijderen.

Een behandeling met 40% glycolzuur verminderde acne met >50% bij 92% van de patienten tegenover 25% met placebo. Een andere studie vond een vermindering van 70% bij een behandeling met 35% glycolzuur.

Glycolzuur lijkt een effectieve behandeling te zijn voor acne, maar hoge concentraties zijn vereist (30-70%).

Beoordeling: effectief
Grade: C

Azelaic acid

Azelaïnezuur wordt gebruikt voor de behandeling van milde tot matige acne. Het werkt door het doden van acne bacteriën die de huidporiën infecteren. Azelaïnezuur is effectief tegen milde tot matige acne wanneer het plaatselijk wordt aangebracht in een concentratie van 15%-20%.

Belangrijk om te weten is dat in 8 van de 10 studies waarin Azelaïnezuur werd vergeleken met een andere product, men de voorkeur had voor de andere behandeling. Azelaïnezuur lijkt dus, ondanks zijn effectiviteit, geen geprefereerde behandeling.

Beoordeling: matig effectief

Grade: C

Benzoyl Peroxide

Benzoyl peroxide is een chemische stof met een antibacteriele werking. In een open-label studie van 16 weken leverde een behandeling met 5% benzoyl peroxide een verbetering op van 83.3% in milde to matige acne. In andere studies verminderde benzoyl peroxide 4% het totaal aantal laesies met 49.4% (5 weken) en 63.6% (24 weken).

Volgens onderzoek is er geen verschil in effectiviteit tussen 2.5%, 5% en 10% concentraties, terwijl de kans op bijwerkingen wel toenemen.

Beoordeling: effectief
Grade: A

Hyaluronic acid

Hyaluronzuur is een stof die van nature voorkomt en geregeld wordt opgehyped in de media vanwege de zogenoemde “anti-rimpel belofte”. Een tijdelijk effect dat het te danken heeft aan de unieke eigenschap om tot 1000-keer zijn eigen gewicht aan water vast te houden.

Wat betreft het behandelen van acne, kunnen we kort zijn: er is geen enkel onderzoek dat de effectiviteit van hyaluronzuur op acne onderstreept.

Beoordeling: ineffectief.
Grade: E

Vitamin B3 - Niacinamide

Nicotinamide, ook bekend als niacinamide, is een vorm van vitamine B3, en biedt ontstekingsremmende eigenschappen. Vier studies onderzochten het effect van nicotinamide als behandeling voor acne. In alle vier de studies bleek niacinamide de acne te verbeteren en vergelijkbare resultaten te geven als clindamycine; een bekend antibioticum voor de behandeling van acne.

Een beperkt aantal onderzoeken bewijst de effectiviteit van niacinamide voor de behandeling van milde tot matige acne.

Beoordeling: effectief
Grade: C

Minerals

Zwavel

Zwavel is een chemische stof waarvan is aangetoond dat het milde keratolytische en bacterie-dodende eigenschappen heeft.22,23 Ervan wordt geclaimd dat het vaak wordt gebruikt voor het behandelen van acne. Een claim die, in het geval van de medische gemeenschap, in ieder geval onjuist is.

Wat betreft de effectiviteit op acne is er geen bewijs dat zwavel werkt. Studies zijn er niet.

Beoordeling: ineffectief.
Grade: E

Oils and plant extracts

Bakuchiol

Bakuchiol is een olie afkomstig van de bladeren en zaden van de Psoralea corylifolia-plant. Een ingredient waarvan geclaimd wordt dat het milder maar net zo krachtig is als retinol.

De enige studie die het effect van Bakuchiol op acne onderzocht, is een onderzoek dat werd uitgevoerd door werknemers van het bedrijf Syntheon Ltd. Een bedrijf dat Bakuchiol verkoopt onder de merknaam Sytenol A. In dit onderzoek vond men dat 1% bakuchiol, acne met ongeveer 57% verminderde.

Andere studies die de effectiviteit van Bakuchiol op acne bevestigen, zijn er niet.

Beoordeling: ineffectief.

Tea Tree Oil

Tea tree olie, ook bekend als melaleuca olie, is een essentiële olie afkomstig van de bladeren van de theeboom. Het wordt doorgaans gebruikt voor het behandelen van verschillende huidaandoeningen, maar overtuigend bewijs voor effectiviteit ontbreekt.

Het enige onderzoek die de effectiviteit van Tea Tree olie onderschrijft is een onderzoek uit Iran. In deze studie vond men dat 5% tea tree olie het aantal acne laesies effectief verminderde. Een onderzoek dat gesponsord werd door een bedrijf die de olie verkoopt: Cinere Company.

Al met al is het bewijs zwak. Afgezien van een individueel gesponsord onderzoek is er geen bewijs die de effectiviteit van tea trea olie als behandeling voor acne onderschrijft. Gebruik wordt afgeraden.

Beoordeling: ineffectief.
Grade: E

Waarschuwing: Tea tree olie is giftig bij inname. In de periode 2014-2018 was het goed voor 17% van de incidenten met vergiftiging door etherische olie in South Wales.

Tools and Patches

Acne patches

Acne patches, ook bekend als Pimple patches, is een pleister dat de stof Hydrocolloïden bevat. Hydrocolloïden bieden een beschermende laag over de huid en absorberen tegelijkertijd overtollig vocht zoals olie en pus. Het helpt puistjes sneller te herstellen en infecties te voorkomen.

Ondanks de positieve werking, hebben acne patches geen effect op de onderliggende oorzaak van acne. Het vermindert acne dus niet.

Beoordeling: ineffectief
Grade: A

Dermaroller

Collageeninductietherapie (CIT), ook bekend als microneedling, dermarolling of skin needling, is een cosmetische procedure waarbij herhaaldelijk met minuscule, steriele naaldjes in de huid wordt geprikt.

In één onderzoek verminderde microneedling het aantal acne leasies met 21,7% na 2 weken. Een andere studie vond een vermindering 44,02% na 4 weken en 83,3% na 12 weken. Ook talgafscheiding werd vermindert met 36,99% na 12 weken.

Voor het behandelen van acne lijkt microneedling effectief, maar het aantal studies is beperkt. Vervolgonderzoek is nodig.

Beoordeling: effectief
Grade: C

Waarschuwing: resultaat is afhankelijk van de uitvoering. Behandeling moeten worden uitgevoerd door getraind personeel.